WIBOR to referencyjna wysokość oprocentowania kredytów na polskim rynku międzybankowym, czyli innymi słowy, to oprocentowanie po jakim jeden bank jest w stanie pożyczyć środki innemu bankowi. Wskaźnik WIBOR nie jest nowością, stosowany jest od blisko 30 lat, gdy więc klient banku decydował się na zaciągnięcie kredytu hipotecznego w polskiej walucie o zmiennym oprocentowaniu, to otrzymywał kredyt, który oprocentowany był właśnie według stawki WIBOR. Wskaźnik referencyjny WIBOR najczęściej jest wyznaczany dla terminów trzech (WIBOR 3M) i sześciu miesięcy (WIBOR 6M), co oznacza, że wysokość raty kredytu jest wyznaczana/aktualizowana, co trzy lub co sześć miesięcy.
Jak określa się wysokość wskaźnika WIBOR?
By określić wysokość WIBOR-u, banki podają stawki oprocentowania w ujęciu rocznym, po jakich są gotowe złożyć depozyt. Dane podawane są o godzinie 11.00 każdego dnia roboczego, a wyznaczając wskaźnik oprocentowana wyliczana jest z tych danych średnia arytmetyczna, z pominięciem oczywiście wartości skrajnych.
Proces wyznaczania WIBOR określany jest fixingiem WIBOR i jest szczegółowo regulowany przez Regulamin Fixingu stawek referencyjnych WIBID i WIBOR. Administratorem stawek WIBID i WIBOR do czerwca 2017 r. było Stowarzyszenie Rynków Finansowych ACI Polska, natomiast nowym administratorem stawek WIBID i WIBOR jest GPW Benchmark S.A.
Przeczytaj artykuł: Kto ustala WIBOR?
Czy stawka WIBOR jest obiektywna?
Wydawać by się więc mogło, że WIBOR to wskaźnik obiektywny, a sposób jego ustalania nie daje żadnych możliwości manipulacji, gdy jednak w wyniku inflacji Rada Polityki Pieniężnej zaczęła podnosić główną stopę procentową, WIBOR nie został obojętny na takie działania, zaczął bowiem bardzo szybko rosnąć, a skutek tego wzrostu najboleśniej odczuli kredytobiorcy zadłużeni w złotówkach, których kredyty oprocentowane są według zmiennego wskaźnika.
Trudna sytuacja kredytobiorców doprowadziła do tego, że WIBOR-owi zaczęli bardzo uważnie przyglądać się prawnicy u których zadłużeni w złotówkach poszukiwali pomocy, efekt tych działań doprowadził natomiast do składania pozwów przeciwko bankom, właśnie z powodu WIBOR-u w umowie.
Pełnomocnicy kredytobiorców kwestionują przede wszystkim sposób ustalania wysokości stawki WIBOR, gdyż choć teoretycznie wskaźnik ten wyznaczany jest zgodnie z Regulaminem, to problem polega na tym, że transakcji na rynku międzybankowym praktycznie nie ma, banki więc zamiast danych rzeczywistych, podają dane szacunkowe, co w żaden sposób nie może być miarodajne. Na wysokim WIBORZE zarabiają banki, a jednocześnie to od banków zależy jak wysoki będzie wskaźnik służący do ustalania oprocentowania kredytów złotówkowych, w takiej sytuacji trudno zatem uwierzyć, że WIBOR nie jest sztucznie zawyżany.
Ponadto, w momencie, gdy banki oferowały klientowi kredyt ze zmiennym oprocentowaniem, praktycznie żaden bank nie informował konsumenta o ryzyku związanym z zaciągnięciem kredytu o takim rodzaju oprocentowania i nie przedstawiał symulacji wpływu stawki na wysokość raty kredytu, gdy WIBOR drastycznie wzrośnie, więc to teraz powoduje, że zapisy dotyczące zmiennego oprocentowania kredytu uznawane są za niedozwolone postanowienia umowne.
